PHÂN BIỆT CÔNG NGHỆ DGPS VÀ GNSS



DGPS và GNSS đều là công nghệ định vị vệ tinh, nhưng chúng khác nhau về phạm vi, độ chính xác và cách hoạt động. Dưới đây là phần giải thích chi tiết và so sánh giữa hai hệ thống này:

1. GNSS là gì?
GNSS (Global Navigation Satellite System) là hệ thống định vị vệ tinh toàn cầu, cho phép xác định tọa độ (vị trí), vận tốc và thời gian ở bất kỳ đâu trên Trái đất, bằng cách sử dụng tín hiệu từ nhiều vệ tinh.

Ví dụ các hệ thống GNSS:
Tên
Quốc gia
Ghi chú
GPS
Mỹ
Hệ thống GNSS phổ biến nhất
GLONASS
Nga
Tương tự GPS, thường dùng kết hợp để tăng độ chính xác
GALILEO
Châu Âu
Mới hơn, độ chính xác cao
BEIDOU
Trung Quốc
Phủ sóng toàn cầu từ 2020
QZSS
Nhật Bản
Hỗ trợ định vị khu vực châu Á – Thái Bình Dương


Thiết bị định vị GNSS hiện đại (như máy đo RTK (Real-time Kinematic), thiết bị hàng hải, smartphone cao cấp) thường kết hợp nhiều hệ thống GNSS để tăng độ chính xác và độ tin cậy.

2. DGPS là gì?
DGPS (Differential GPS – GPS vi sai) là một phương pháp tăng độ chính xác cho hệ thống GPS thông thường (thuộc GNSS) bằng cách sử dụng trạm tham chiếu mặt đất.

Cách hoạt động:
Một trạm DGPS mặt đất (đặt tại vị trí cố định đã biết chính xác) sẽ:
  • So sánh vị trí đo được từ GPS với vị trí thực
  • Tính toán sai số tín hiệu GPS
  • Gửi tín hiệu hiệu chỉnh sai số đó đến các thiết bị GPS trong khu vực gần
  • Các thiết bị nhận được hiệu chỉnh này sẽ sửa vị trí hiển thị, giúp tăng độ chính xác.

Mức độ chính xác:
  • GPS thông thường: ±5–10 mét
  • DGPS: tăng lên độ chính xác ±1–3 mét
  • RTK (một dạng DGPS nâng cao): chính xác dưới 10 cm, dùng trong khảo sát, dẫn đường tự động

3. So sánh GNSS vs DGPS

Tiêu chí
GNSS
DGPS
Phạm vi
Toàn cầu
Giới hạn trong phạm vi phủ sóng của trạm hiệu chỉnh
Độ chính xác
±5–10 m
±1–3 m (hoặc tốt hơn với RTK)
Hệ thống vệ tinh
Nhiều (GPS, GLONASS, Galileo...)
Chủ yếu dựa vào GPS
Ứng dụng
Hàng hải, hàng không, định vị di động, GIS
Hàng hải chính xác, đo đạc địa chính, nông nghiệp chính xác, khảo sát
Thiết bị cần thêm
Không
Cần trạm hiệu chỉnh DGPS hoặc kết nối nhận dữ liệu correction (qua sóng radio, AIS hoặc internet)


4. Trong hàng hải:
+ GNSS là bắt buộc trên tàu (theo quy định SOLAS)
+ DGPS được khuyến nghị để tăng độ chính xác khi:
  • Vào cảng
  • Hoạt động gần bờ, luồng hẹp
  • Neo đậu, định vị chính xác khu neo