LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN CỦA BỘ NHẢ THUỶ TĨNH (HRU)
Bộ nhả thủy tĩnh (HRU – Hydrostatic Release Unit) có lịch sử thiết kế gắn liền với yêu cầu tự động triển khai thiết bị cứu sinh (chủ yếu là bè cứu sinh và đôi khi là EPIRB) khi tàu chìm, trong các tình huống khẩn cấp mà không có thời gian thao tác thủ công.
1. Mục đích ra đời
Trước khi có HRU, việc thả bè cứu sinh phụ thuộc hoàn toàn vào con người: thủy thủ phải chạy đến, mở khóa, quăng bè. Nhưng trong thực tế:
→ Cần một cơ chế “tự bung” khi tàu chìm.
2. Lịch sử phát triển chính
Trước thập niên 1960:
Thập niên 1960–1970:
Thập niên 1980:
Từ 1990 đến nay:
3. Nguyên lý thiết kế HRU hiện đại
4. Vật liệu và đặc điểm thiết kế
5. Các hãng sản xuất HRU nổi bật
6. Quy định SOLAS/IMO liên quan đến HRU
7. Kết luận
HRU là một phát minh đơn giản nhưng cứu sống hàng ngàn người trên biển. Việc phát triển HRU là bước tiến vô cùng quan trọng trong an toàn hàng hải, đặc biệt là khi các tai nạn ngày càng được phân tích kỹ hơn để cải tiến các phương tiện cứu sinh.
1. Mục đích ra đời
Trước khi có HRU, việc thả bè cứu sinh phụ thuộc hoàn toàn vào con người: thủy thủ phải chạy đến, mở khóa, quăng bè. Nhưng trong thực tế:
- Tàu có thể chìm rất nhanh, nghiêng đột ngột, hoặc thủy thủ bị thương
- Dẫn đến nhiều bè không kịp thả, người không thể tiếp cận bè → tử vong
→ Cần một cơ chế “tự bung” khi tàu chìm.
2. Lịch sử phát triển chính
Trước thập niên 1960:
- Không có cơ chế tự bung. Toàn bộ dựa vào thao tác người điều khiển.
- Rất nhiều tai nạn tàu chìm ghi nhận bè không triển khai được.
Thập niên 1960–1970:
- Các phiên bản thủ công có lò xo/dao cơ khí ra đời, nhưng vẫn cần thao tác tay.
Thập niên 1980:
- Công nghệ HRU cơ học chính thức được đưa vào tiêu chuẩn quốc tế.
- IMO và SOLAS bắt buộc trang bị HRU cho các tàu từ năm 1986 trở đi (theo sửa đổi SOLAS chương III).
Từ 1990 đến nay:
- HRU được chuẩn hóa, có thể:
- Tự bung khi chìm ở độ sâu 1.5–4 mét
- Đảm bảo bè nổi lên, dây neo tự đứt (bằng dao cắt thép trong HRU)
- Có thêm phiên bản tích hợp cho EPIRB, dùng vật liệu phi kim (như SeaMate HRU, Hammar H20...)
3. Nguyên lý thiết kế HRU hiện đại
- Lõi HRU chứa piston cơ học hoặc lưỡi dao, giữ chặt dây cố định bè.
- Khi tàu chìm dưới nước (1.5–4 m), áp lực nước tác động lên màng thủy tĩnh:
- Kích hoạt piston/lưỡi dao → cắt dây
- Bè bung ra, nổi lên theo phao nổi
- Sau khi phao căng hết dây, dao gắn trên dây neo sẽ tự cắt để bè trôi ra xa
4. Vật liệu và đặc điểm thiết kế
- Vỏ nhựa hoặc nhôm phủ epoxy, chống ăn mòn
- Dao cắt bằng thép không gỉ hoặc thép đặc biệt
- Chịu được môi trường biển khắc nghiệt 1–2 năm
- Mỗi HRU đều có tem hạn sử dụng (expiry date), thường là 12–30 tháng
5. Các hãng sản xuất HRU nổi bật
6. Quy định SOLAS/IMO liên quan đến HRU
- Tàu trang bị bè cứu sinh ≥ 1 cái phải có HRU được chứng nhận
- Phải thay thế định kỳ, không được dùng quá hạn
- HRU phải được kiểm định bởi tổ chức phân cấp (Lloyd’s, DNV, NK...)
7. Kết luận
HRU là một phát minh đơn giản nhưng cứu sống hàng ngàn người trên biển. Việc phát triển HRU là bước tiến vô cùng quan trọng trong an toàn hàng hải, đặc biệt là khi các tai nạn ngày càng được phân tích kỹ hơn để cải tiến các phương tiện cứu sinh.
Thiết bị an toàn
Thiết bị cứu sinh
Thiết bị cứu hoả
Điện tử hàng hải
Các thiết bị khác
Đọc thêm
Kiến thức hàng hải
Thiết bị cứu sinh
Thiết bị cứu hoả
Điện tử hàng hải
Các thiết bị khác
Đọc thêm
Kiến thức hàng hải
Leading with Safety, Serving with Skill.